Mancharse de barro. La comunicación rizomática, una defensa de la comunicación desjerarquizada para transformar las Instituciones culturales

dc.contributor.author
Molina Alfonso, Neus
dc.date.accessioned
2025-10-22T16:56:23Z
dc.date.available
2025-10-22T16:56:23Z
dc.date.issued
2025-10-10
dc.identifier.uri
http://hdl.handle.net/10803/695549
dc.description.abstract
Aquesta tesi analitza el declivi de les institucions culturals clàssiques en el marc de la postmodernitat i les anomenades guerres culturals, proposant la Comunicació Rizomàtica com a estratègia per transformar aquestes institucions i obrir espais a relats històricament silenciats, marginats o exotitzats. L’objecte d’estudi és la comunicació institucional en un “context de crisi del relat”, caracteritzat per les crisis d’accés, participació, representació i legitimitat. La recerca planteja una alternativa crítica al model comunicatiu funcionalista, difusionista, jeràrquic i patriarcal encara dominant, i s’alinea amb la necessitat de legitimar, escoltar i reparar els relats contrahegemònics des de la responsabilitat institucional, les cures i l’audiabilitat. D’aquesta manera, la tesi redefineix la institució cultural a partir de l’ètica feminista i les epistemologies del sud com a “zona de contacte” o “laboratori de vincles”, trencant amb la seva concepció tradicional com a mer contenidor neutral. L’enfocament s’articula a partir d’una triangulació conceptual entre Cultura, Comunicació i Feminismes, concebuda com una estructura antijeràrquica en la qual cada vèrtex s’interrelaciona en condicions d’igualtat, amb l’objectiu de qüestionar i subvertir els paradigmes establerts.
dc.description.abstract
Esta tesis analiza el declive de las instituciones culturales clásicas en el marco de la posmodernidad y las denominadas guerras culturales, proponiendo la Comunicación Rizomática como estrategia para transformar dichas instituciones y abrir espacios a relatos históricamente silenciados, marginados o exotizados. El objeto de estudio es la comunicación institucional en un “contexto de crisis del relato”, caracterizado por las crisis de acceso, participación, representación y legitimidad. La investigación plantea una alternativa crítica al modelo comunicativo funcionalista, difusionista, jerárquico y patriarcal aún dominante, y se alinea con la necesidad de legitimar, escuchar y reparar los relatos contrahegemónicos desde la responsabilidad institucional, los cuidados y la audiabilidad. De este modo, la tesis redefine la institución cultural a partir de la ética feminista y las Epistemologías del Sur como “zona de contacto” o “laboratorio de vínculos”, rompiendo con su concepción tradicional como mero contenedor neutral. El enfoque se articula a partir de una triangulación conceptual entre Cultura, Comunicación y Feminismos, concebida como una estructura antijerárquica en la que cada vértice se interrelaciona en condiciones de igualdad, con el objetivo de cuestionar y subvertir los paradigmas establecidos.
dc.description.abstract
This thesis analyzes the decline of classical cultural institutions within the framework of postmodernity and the so-called culture wars, proposing Rhizomatic Communication as a strategy to transform these institutions and open spaces for historically silenced, marginalized, or exoticized narratives. The object of study is institutional communication in a “narrative crisis context,” characterized by crises of access, participation, representation, and legitimacy. The research offers a critical alternative to the still-dominant functionalist, diffusionist, hierarchical, and patriarchal communicative model and aligns with the need to legitimize, listen to, and repair counter-hegemonic narratives through institutional responsibility, care, and audibility. In this way, the thesis redefines the cultural institution through feminist ethics and southern epistemologies as a “contact zone” or “laboratory of connections,” breaking with its traditional conception as a mere neutral container. The approach is articulated through a conceptual triangulation between Culture, Communication, and Feminisms, conceived as an anti-hierarchical structure in which each vertex interrelates on equal terms, with the aim of questioning and subverting established paradigms.
dc.format.extent
274 p.
dc.language.iso
spa
dc.publisher
Universitat Autònoma de Barcelona
dc.rights.license
L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
dc.rights.uri
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
dc.source
TDX (Tesis Doctorals en Xarxa)
dc.subject
Institucions culturals
dc.subject
Cultural institutions
dc.subject
Instituciones culturales
dc.subject
Relats contrahegemònics
dc.subject
Counter-hegemonic narratives
dc.subject
Relatos contrahegemónicos
dc.subject
Ètica feminista
dc.subject
Feminist ethics
dc.subject
Ética feminista
dc.subject.other
Ciències Socials
dc.title
Mancharse de barro. La comunicación rizomática, una defensa de la comunicación desjerarquizada para transformar las Instituciones culturales
dc.type
info:eu-repo/semantics/doctoralThesis
dc.type
info:eu-repo/semantics/publishedVersion
dc.date.updated
2025-10-22T16:56:23Z
dc.subject.udc
316
dc.contributor.director
Gayà Morlà, Catalina
dc.contributor.tutor
Vidal i Castell, David
dc.embargo.terms
cap
dc.rights.accessLevel
info:eu-repo/semantics/openAccess
dc.description.degree
Universitat Autònoma de Barcelona. Programa de Doctorat en Mitjans, Comunicació i Cultura


Documentos

nma1de1.pdf

2.791Mb PDF

Este ítem aparece en la(s) siguiente(s) colección(ones)